موضوع گرفتن گواهی‌نامه رانندگی یکی از مواردی است که افراد در سن خاصی علاقه پیدا می‌کنند برای گرفتن آن دست به کار شوند. از سوی دیگر تعداد زیادی از افراد جامعه گرفتن گواهی‌نامه رانندگی را مسیری برای ایجاد اشتغال می‌دانند. این روزها بحث افزایش قیمت ۸۲ درصدی طی کردن مراحل دریافت گواهی‌نامه در پایه‌های مختلف بحثی است که متقاضیان را گلایه‌مند و حاشیه‌هایی نیز ایجاد کرده است. بر همین اساس و برای بررسی میدانی ابتدا به یکی از آموزشگاه‌های رانندگی مشهد می‌روم. پدری که برای نام‌نویسی دو فرزندش مراجعه کرده است، توجه‌ام را جلب می‌کند که با شنیدن نرخ جدید می‌گوید: من یک بازنشسته‌ام. چگونه ۴میلیون و ۴۰۰ هزار تومان برای هزینه گواهی‌نامه دو دخترم بپردازم؟
آن طرف‌تر مادری هم همین اعتراض را به مسئول نام‌نویسی دارد و می‌گوید: من چندی پیش مراجعه کردم و به دلیل ایرادی که از عکس نام‌نویسی فرزندم گرفتید، نام‌نویسی انجام نشد و امروز که عکس جدید را آورده‌ام، یک میلیون به مبلغ نام‌نویسی اضافه شده است!
کمی آن طرف‌تر پسر جوانی را می‌بینم که او هم نگران افزایش مبلغ نام‌نویسی گواهی‌نامه رانندگی است و می‌گوید: من دانشجو هستم و برای آنکه بتوانم هزینه تحصیلم را بپردازم، به پدرم که امکان پرداخت هزینه دانشگاه را ندارد، قول داده‌ام در وقت‌های آزادم با ماشین او کار کنم؛ اما توان پرداخت هزینه نام‌نویسی ۲ میلیون و ۲۰۰هزار تومانی را ندارم. مبنای محاسبه این افزایش قیمت چه بوده؟
همه ناراضی!
به سراغ مدیر آموزشگاه می‌روم. او ابتدا می‌گوید: در بحث آموزشگاه رانندگی، ما با چندین چالش و معضل بزرگ مواجه‌ایم . نخستین معضل، مسئله نرخ‌گذاری است.
این مدیر آموزشگاه با اشاره به آنکه در خراسان رضوی بیش از ۱۲۰ آموزشگاه راهنمایی و رانندگی وجود دارد،بیان می‌کند: تمامی این آموزشگاه‌ها خواستار نرخ‌گذاری بودند؛ اما خیلی ساده نرخ‌گذاری در جلسات مربوط در گذشته انجام نشد و به تعویق افتاد و در ۲۰ تیر ماه امسال نرخ جدید تصویب شد.
وی در پاسخ به این پرسش که نرخ آموزش رانندگی در سال گذشته چقدر بوده است و چرا به یک‌باره یک میلیون تومان افزایش داشته اظهار می‌کند: سال گذشته این نرخ یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بود که با بررسی هزینه‌های خودروهای مربی‌ها و هزینه‌های جاری آموزشگاه‌ها نرخ جدید به ۲میلیون و ۲۰۰ هزار تومان تصویب شد .
در این بخش هزینه‌های ماشین به طور کامل به عهده خود مربی‌هاست و حقوق آن‌ها به صورت درصدی از آموزشگاه پرداخت می‌شود.
او در ادامه خاطر نشان می‌کند: نرخ آموزشگاه‌ها با نامه‌نگاری‌های فراوان و اقدام قانونی از راه کانون آموزشگاه‌ها که نماینده آموزشگاه‌های خراسان رضوی است، به جایی نرسید و سپس با تجمع مربی‌ها در اداره صمت استان نرخ از یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان به ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسید.
در آموزشگاه‌ها یک فرد با عنوان مؤسس آموزشگاه است که سرمایه‌گذار و مالک آن بوده و تمام هزینه‌های دریافتی و پرداختی به عهده این فرد است. از نرخ دریافتی، درصدی به مؤسس تعلق دارد. همچنین یک فرد با عنوان مدیر آموزشگاه نیز وجود دارد. مربی‌ها بر این نظرند که مبلغ‌های دریافتی برای آن‌ها صرفه اقتصادی ندارد و همچنین مؤسسان نیز بر این اعتقادند که درصد آن‌ها نیز نسبت به درصد مربی‌ها و خودرو بسیار کم است.
یکی دیگر از مؤسسان آموزشگاه‌های رانندگی در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: خیلی از مربی‌ها به دلیل بالا رفتن عمر قانونی خودروشان از سیستم خارج شده‌اند و تعدادی هم به دلیل نداشتن صرفه اقتصادی در این کار، استعفا کرده‌اند. به هر حال خودرو آموزشی، ماشین زیردست هنرآموز خیلی استهلاک دارد. مربی می‌گوید من در اسنپ کار کنم یا سرویس مدرسه بشوم، دست کم این است که ماشین زیر پای خودم است. از آن طرف هم مردمی که هزینه می‌کنند، مطالبه دارند و بحث بندهای اشتباهی که در قرارداد آموزشگاه گنجانده شده است، تغییر نرخ را برای هنر آموز و آموزشگاه سخت می‌کند.
کمبود مربی
یکی از مربیان آموزش رانندگی که سابقه بیش از ۲۰سال دارد نیز می‌گوید: هیچ گونه حمایتی از ما در بخش بیمه نمی‌شود و حتی سهمیه سوخت به ما تعلق نمی‌گیرد، در صورتی که به تاکسی و تپسی تعلق می‌گیر د.
کرمی می‌افزاید: بخشی از همکارانم به خاطر پرداخت هزینه بنزین ۳هزار و ۵۰۰ تومانی از کار انصراف داده‌اند و اگر موفق شوند حتی ماشینشان را به خاطر مدلش تعویض کنند، برای نصب یک کپسول گاز باید مبلغ ۸ الی ۹میلیون تومان بپردازند که باز هم هیچ کمک و یارانه‌ای برای این کار به ما تعلق نگرفته است.
وی در پاسخ به این پرسش که ماشین‌های تعلیم رانندگی تا چند سال پس از تولید مورد استفاده قرار می‌گیرند، نیز بیان می‌کند: در ابتدا پنج سال بود و الان هفت سال شده است. یعنی عمر ماشین، هفت سال تعیین شده است که تعداد زیادی از مربی‌ها عمر هفت سال ماشینشان گذشته است. همچنین تعدادی نیز در عمر پنج سال، ماشین خود را از این عرصه خارج کرده‌اند؛ چون برای خرید ماشینی که عمر آن متناسب با قوانین باشد، دست کم ۱۰۰میلیون تومان باید به مبلغ ماشین خود اضافه می‌کردند که متأسفانه مربی‌ها توان این کار را نداشتند و از کار خارج می‌شدند.
وی در ادامه توضیح می‌دهد: این اتفاق سبب شده بازار سیاه راه بیفتد و تعداد زیادی مربی که ماشین‌های آن‌ها عمر قانونی را گذرانده‌است، در دیوار به صورت آزاد فعالیت کنند و این در حالی است که آموزشگاه‌ها با کمبود مربی مواجه‌اند.
تصمیمات صنفی
در ادامه گزارش به سراغ معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صمت خراسان رضوی می‌روم و درباره مشکلات به وجود آمده در بحث آموزش رانندگی می‌پرسم. او می‌گوید: صنف آموزشگاه‌های راهنمایی و رانندگی مانند سایر صنف‌ها خدماتی را ارائه می‌کند و نرخ‌نامه خاص خودشان را دارند. در واقع برای افزایش نرخ باید درخواست نرخ‌شان را به کمیته نرخ‌گذاری که مسئولیت این کاررا دارد از طریق اتحادیه‌شان پیشنهاد بدهند و مراحل انجام شود.
علی غفوری مقدم می‌افزاید: این اتحادیه در اسفند ماه سال گذشته درخواست ازدیاد نرخ خدماتش را اعلام کرد که این افزایش به دلیل زیاد شدن هزینه‌ها به کمیته نرخ‌گذاری اعلام شده بود. این موضوع در کمیته نرخ‌گذاری با حضور دستگاه‌های مختلف بررسی و برای اعمال آن در کمیسیون نظارت استان مطرح شد؛ اما فاصله‌ای بین این خواسته تا تأیید بود.
وی تصریح می‌کند: آن‌ها در اسفند ماه درخواست داشتند که به طور معمول در ماه آخر سال و ابتدای سال جدید درخواست‌های تغییر نرخ به خاطر ملاحظاتی که در ایام پایان و ابتدای سال است، موکول به زمان بعدی می‌شود که این موضوع در جلسه‌های کمیسیون نظارت استان مطرح شد و همزمان صنف درخواست اصلاح همان پیشنهاد نخست خودش را اعلام کرد؛ زیرا در اسفند ماه، این نرخ درخواست شده بود و بررسی‌ها و تصمیم‌گیری در ۱۴۰۱ قرار گرفت و بار دیگر در سال ۱۴۰۱ درخواست اصلاح آن پیشنهاد را داشتند و پیشنهاد اصلاحی‌شان دوباره به کمیسیون رفت و آنجا بررسی شد.
وی با بیان آنکه چون خدمات این صنف به گروه‌های مختلف مردم ارائه می‌شود، موضوع باحساسیت در دو جلسه مفصل در کمیسیون نظارت استان بحث شد، می‌افزاید: از این رو تعدیل‌هایی روی نرخ‌هایی که متقاضی بودند، صورت گرفت و در نهایت در کمیسیون تنظیم بازار استان موضوع نرخ‌ها مطرح و بحث‌های زیادی شد و این افزایش نرخی که اتفاق افتاده است به دلیل افزایش هزینه‌های مختلفی است که مربیان این صنف درگیر آن هستند.
افزایش نرخ‌ها
وی در ادامه می‌گوید: سال گذشته نرخ‌نامه برای پایه یک؛ ۲میلیون و ۱۰۰، برای پایه ۲؛ یک میلیون و ۵۵۰، برای پایه ۳؛ یک میلیون و ۲۰۰ و برای موتور ۳۶۰ هزار تومان بوده است که با افزایش صورت گرفته ارقام جدید اعلام شده، برای مثال هزینه یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی سال گذشته به ۲میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسیده است.
وی تأکید می‌کند: وقتی می‌خواهیم در کمیته کارشناسی، کمیسیون نظارت و کمیسیون تنظیم بازار تصمیم بگیریم، نظرات دستگاه‌های مختلف و همه دستگاه‌هایی که عضو هستند، گرفته می‌شود. اگرچه خود اتحادیه پیشنهاد می‌دهد؛ اما پیشنهاد به مراحل کارشناسی می‌آید و دقیق بررسی می‌شود و دستگاه‌های مختلف عضو هستند و نظر می‌دهند و با اجماع تصمیم‌گیری می‌شود.
علی غفوری مقدم تصریح می‌کند: در حقیقت منافع هر دو بخش لحاظ می‌شود. هم منافع کسانی که خدمت را ارائه می‌دهند و هم منافع خدمت گیرندگان و هر دو بخش دیده می‌شود. چون به هر حال قشری که خدمات را در آموزشگاه‌ها ارائه می‌دهند، بیشتر مربیان آموزشگاه‌های رانندگی هستند که افراد زحمتکشی بوده و استدلال‌هایشان برای افزایش نرخ، استدلال‌های درستی بود.
وی در پایان خاطر نشان می‌کند: اگر نرخ با استان‌های همسطح خودمان مقایسه شود، نرخ متناسب و متعادلی است.
خبرنگار: سرور یزدی
نظر شما